Polska cierpi na niedobór psychiatrów dziecięcych. Na stu pacjentów psychiatrycznych od urodzenia do osiemnastego roku życia przypada u nas zaledwie dwu psychiatrów pracujących w publicznej służbie zdrowia. To zatrważające dane, które nie przystają do potrzeb społecznych. Diagnoza psychiatryczna dziecka, zwłaszcza dziecka do lat pięciu, może uratować życie małemu pacjentowi, gdyż większość chorób psychicznych wykrytych w tak wczesnym dzieciństwie jest całkowicie uleczalnych, w tym tak ciężkich chorób jak schizofrenia, depresja i nerwica dziecięca. Wykryte od razu poddają się one stosunkowo łatwej farmakoterapii, co w połączeniu z towarzyszącą leczeniu psychiatrycznemu psychoterapią przynosi naprawdę dobre efekty, prowadząc do pełnej remisji, czyli cofnięcia się objawów chorobowych, a w dalszej konsekwencji do skutecznego wyleczenia. Dlatego diagnoza psychiatryczna dziecka nigdy mu nie zaszkodzi, a nieleczone dziecięce choroby psychiczne rozwijają się w ich dorosłą, poważną postać i często prowadzą do znaczącego obniżenia jakości życia dorosłego, braku sukcesów osobistych i zawodowych. W przypadku depresji i schizofrenii realna jest nawet groźba samobójczej śmierci osoby chorującej. Stąd trafna diagnoza psychiatryczna dziecka to pierwszy krok do jego zdrowego, dorosłego życia.
Psychiatra dla dzieci – kiedy warto się do niego udać?
Do psychiatry dla dzieci koniecznie trzeba się udać, kiedy dziecko wykazuje znaczące zaburzenia lękowe o charakterze fobii i na przykład panicznie boi się nowych pokarmów, odmawia jedzenia nieznanych wcześniej dań, reagując przy tym płaczem lub wybuchami gniewu. Do wizyty u psychiatry dziecięcego skłonić rodzica powinna także agresja dziecka. Zdarza się, że nawet dwulatki biją inne dzieci lub usiłują siłą walczyć z rodzicami. Za agresją dziecięcą kryją się często poważne zaburzenia psychiczne, wśród nich schizofrenia dziecięca.
Innym symptomem, który powinien skłonić nas do konsultacji z psychiatrą dla dzieci, są urojenia dziecięce utrudniające funkcjonowanie dziecka. Kiedy dziecko mówi, że w pokoju czai się potwór i nie chce w nim przebywać mimo zapewnień rodziców o pełnym bezpieczeństwie, warto przyjrzeć się temu, czy lęki takie nie mają podłoża w nieprawidłowym, zbyt wrażliwym funkcjonowaniu układu nerwowego. Psychiatra postawi diagnozę sytuacji i podejmie decyzję o odpowiednim leczeniu dziecka. Niekiedy konieczna będzie farmakoterapia, innym razem rodzina z dzieckiem skierowana zostanie do psychologa dziecięcego, który podejmie się psychoedukacji.
Natychmiastowym sygnałem do skorzystania z wizyty u psychiatry dla dzieci powinny być też zachowania lękowo-agresywne dziecka, takie jak drapanie się do krwi (mimo braku alergii lub innych zmian skórnych), atakowanie przez dziecko innych dzieci lub dorosłych (na przykład gryzienie) lub wycofanie dziecka wskazujące na zaburzenia kontaktu (może to być symptom zaburzeń ze spektrum autyzmu). Psychiatra dla dzieci rozpozna każdą, problematyczną sytuację i podejmie decyzję o najwłaściwszym z leczeniu małego pacjenta.